“De taal is het voertuig van de geest”, aldus onze gewezen dichter des vaderlands, Driek van Wissen. Taal is belangrijk om door te geven wat je denkt, wat je wilt en wat je voelt. Niet gek dus dat er veel tijd wordt gestoken in het leren beheersen van de taal.
Het ‘Algemeen Beschaafd Nederlands’ is de norm, met het ‘hooghaarlemmerdijkse’ dialect als basis. Gelukkig hebben de taalwetenschappers inmiddels ingezien dat de toevoeging ‘beschaafd’ ten onrechte de indruk zou wekken alsof de andere dialecten niet beschaafd zouden zijn. Alhoewel.. nog steeds kan het voorkomen dat je fronsende wenkbrauwen ziet bij mensen die geconfronteerd worden met een dialect of accent waarmee ze zelf niet zijn opgegroeid.
Bij ons thuis werd Nederlands gesproken. Het Twents/Sallands dialect leerde ik op straat. En zo werd ik tweetalig. Ongemerkt neem je dan ook accenten over. Toen ik in het begin van mijn carrière werd ontboden bij een headhunter in Amsterdam werd mij te verstaan gegeven dat ik toch echt iets aan mijn accent moest gaan doen, “anders zou dit de kans op een mooie carrièrre in de weg staan”. Och, het is toch nog wel redelijk goed gekomen.
In het onderwijs en het zakenleven werd jarenlang, terecht, benadrukt dat je je talen moest spreken, en dan werd met name het Engels, Duits en Frans bedoeld. Het geeft natuurlijk te denken als je bij de onderhandeling met een Engelse zakenpartner je bedient van een ‘Inspector Clouseau-engels’. Maar wat als je een zakenpartner treft waarvan je merkt dat hij of zij zich prettiger voelt bij zijn dialect dan bij het Nederlands? In bepaalde kringen was het echter ‘not done’ om in een zakelijke omgeving ‘mee te gaan’ in het dialect.
Inmiddels zijn we jaren verder en zie je gelukkig steeds meer waardering ontstaan voor mensen die zich uitdrukken in de taal van hun hart. Natuurlijk is het belangrijk om je goed verstaanbaar te kunnen maken in het Nederlands en de andere talen, maar het is een echte ‘plus’ als je bruggen kunt slaan door waardering te hebben voor de taal van de ander en die taal misschien zelfs mee kunt spreken.
Dat is ‘beschaving’.
– Klaas Pool
.
